26 Ağustos 1828 İngiliz donanması tarafından vurulan İzmir ve İzmir Yangını / Resim : Joseph Partridge

1828 Yunan İsyanı sonrası İzmir'de sık yaşanan bir durumu, 1828 yılında İngiliz Ressam Joseph Partridge resmetmişti.

Sn.İlhan Pınar'ın OSMANLI İZMİRİ’NDE İZMİRLİ TİPOLOJİSİNİN İKTİSADİ VE KÜLTÜREL TEMELLERİ ÜZERİNE BAZI DÜŞÜNCELER makalesinden bir parça alıntılıyoruz.


Kente gezmeye gelen ve kentte bulunduğu süre içinde gözlemlerini kaleme alan seyyahlar bize kente dair birçok alanda bilgi aktardıkları gibi bizzat toplumsal gözlemlerine de yer verirler seyahatnamelerinde. Bu bağlamda seyyahların Türklerle ilgili izlenim ve gözlemleri, onlara dair algıları ve onlara karşı tutum ve davranışları önemlidir. Bu alandaki bilgi bize o günlerdeki toplumsal düzen, toplumsal ilişkiler, grup ilişkilerinin düzeyi, kentteki toplumsal işleyiş hakkında ipuçları vermektedir. Kente 1811 yılında yani büyük kıtlıktan sonra gelen Alman ressam Otto Magnus Stackelberg’in izlenimleri şöyledir: “Dün de hemen bizim pansiyonun yanında yangın çıktı. Bugün büyük bir isyan güçlükle bastırılabildi. Yangından en çok etkilenen Türklerdi. Yangının sorumlusu olarak gördükleri Frenklerden öç almak istiyorlar ve onların evlerini yakmaya çalışıyorlardı. İnsan bu ortamda yaşamından emin olamıyor; çünkü olaylar gün geçtikçe daha da büyüyor. Frenkler, yıllar önce meydana gelen Hıristiyan katliamı gibi bir katliamdan çok korkuyor. O zaman olduğu gibi şimdi de, fanatik Müslümanları frenleyen körfezdeki İngiliz donanması oluyor. Donanma kumandanının Frenkler aleyhine gelişecek bir olayda İzmir'in Türk Mahallesini bombalama yetkisi bulunuyor. Yangının sorumlusu olarak 6 Türk boğduruldu. Geriye kalanlarsa idam edileceklerdi. Yakarışlar kulağımıza kadar geliyordu. Bir zamanlar içinde oturdukları evlerinin yangından kalan duvarlarına çökmüş Türk ve Ermeniler ağlaşıyordu. Bazılarıysa kurdukları çadırlarda küçük bahçelerinin ürünlerini satmaya çalışırken, bazıları da, yanmış çatı kirişleriyle yeniden evlerini inşa etmeye çalışıyorlardı.*

* Stackelberg, Otto Magnus von; Entdeckungen in Hellas içinde, Berlin 1979,Yay. Haz. Stoll, Heinrich Alexander